Dino’s met veren in WEET Magazine 83. 1. Fossielen

 

In WEET Magazine 83, van oktober 2023, staat het artikel ‘Dino’s met veren: een verzinsel van evolutionisten of bestonden ze echt?’ Het artikel is geschreven door Gert-Jan van Heugten, aan de hand van informatie afkomstig van een discussieforum op de International Conference on Creationism van zomer 2023. Het artikel is tot nu toe niet op internet beschikbaar.

Figuur 1 Cover WEET 83

Het artikel in WEET omvat 4 bladzijden, deels figuren, deels zwarte letter op gele achtergrond, en deels witte letter op rode achtergrond. Tekst in zwarte letter op gele achtergrond is voornamelijk feitelijk; tekst in witte letter op rode achtergrond geeft de zienswijze van de creationist Marcus Ross.

Ik ben redelijk tevreden over dit artikel. Geïnteresseerde lezers krijgen vooral goede informatie over de dino’s met veren in het feitelijke gele deel. Wat geïnteresseerde lezers ook uit dit artikel kunnen opmaken is dat alle werk aan de fossiele dino’s met veren gedaan is door de vermaledijde ‘evolutionisten’. En er staat ook letterlijk in de intro bij het artikel “Dino’s met veren passen perfect in het evolutieplaatje”.

Laten we eerst kijken wat Gert-Jan van Heugten schrijft, per alinea. Ik geef daarna wat commentaar, ook per alinea, en wat meer plaatjes.

I Gele achtergrond met zwarte letters:

samenvatting

1      Inleiding

Van Heugten begint met te zeggen dat het standaardbeeld van een tweepotige dino als een geschubd beest in de kangoeroehouding fout is.

Figuur 2 Foute dino: piepbeest gekocht bij het Kruidvat in 2024, omstreeks 15 cm hoog

Gert-Jan van Heugten zegt correct dat de tweepotige dino’s eerder een meer horizontale houding hadden, met de achterpoten als standaard en de staart en het bovenlijf erop in evenwicht. Als een balans, een weegschaal, Zo dus:

Figuur 3 balans

Niet alleen de houding moet herzien worden, ook het idee dat een dino per definitie geschubd is. Een veerloze dino is een beeld uit het verleden.

2     Dinodefinitie

Gert-Jan van Heugten zegt dat het skelet bepaald of een beest een dino is. Daarbij is de heupkom heel belangrijk: een fossiel met een open heupkom is een dino.

Figuur 4 Heupkom mens zijaanzicht: dicht

Figuur 5 Schema’s heupkom voor dino groepen Saurischia en Ornithischia. De heupkom heet acetabulum. Links is neuskant. Let op: het ischium (zitbeen) wijst altijd naar achter, het verschil zit in het schaambeen (pubis).

3     Verenverschillen

Donsveren, dekveren, slagpennen en filopluimveren (iets als een stevige donsveer zonder vertakking): allemaal veren.

4     Dinoveren

Bestonden er fossiele dieren met veren die geen vogels zijn? Ja, zegt Gert-Jan van Heugten. Er zijn veren bij fossiele dino’s gevonden. Hij geeft als voorbeelden de theropoden Sinosauropteryx, Microraptor, en Yi qi, de ornithischier Psittacosaurus; en bovendien de pterosaurier Tupandactylus. Steeds met afbeelding van het fossiel met fossiele veren, en een afbeelding van een reconstructie.

5     Echt of nep?

Sommigen willen koste wat kost niet aan gevederde dino’s. Gert-Jan van Heugten zegt dat Archaeoraptor de eerste gerapporteerde dino met veren was. Archaeoraptor stond in 1999 in de National Geographic, maar bleek al snel een vervalsing. Dit gaf reputatieschade aan gevederde dino’s; maar er zijn veel echte gevederde dinofossielen ontdekt.

6     Kleur nog zichtbaar

Er zijn in sommige gevallen pigmentcellen in de veren aangetroffen; zo is de kleur van het verenkleed te achterhalen.

7     Evolutie?

Er zijn meer dan 50 soorten dino’s met veren ontdekt. Van sommige andere soorten zijn geen veren gefossiliseerd, maar een dino die met gespreide armen op eieren zit zal duidelijk veren aan de armen gehad hebben om die eieren uit te broeden.

Gert-Jan van Heugten schrijft dan:

“Maar … ‘bewijst’ dit dan niet de juistheid van de evolutietheorie? Evolutionisten voorspellen immers dat vogels uit gevederde dino’s zijn ontstaan”

en

“Dinosauriërs en vogels zijn fundamenteel verschillend (ww.weet-magazine.nl/vogelbouw)”

en

“Het is ook nergens voor nodig als creationist vast te houden aan veerloze dino’s. Er staat niets in de Bijbel dat het bestaan van gevederde dino’s uitsluit”

8   Hoofdgroepen dinosauriërs.

Gert-Jan van Heugten geeft het volgende diagram voor de indeling van de dinosauriërs in groepen. 

Figuur 6 Bijschrift in WEET Magazine. “Overzicht van de hoofdgroepen van de dinosauriërs, bekeken door een evolutionistische bril”. De namen van groepen met veren in rood aangegeven.

II Gele achtergrond met zwarte letters:

commentaar en figuren

1      Inleiding

Van Heugten begint met te zeggen dat het standaardbeeld van een tweepotige dino als een geschubd beest in de kangoeroehouding fout is. Dat beeld is afkomstig van interpretaties van dinoskeletten van vóór 1965. In 1964 werd Deinonychus gevonden, en in 1969 gepubliceerd, met staart en voordeel in balans op de achterpoten. Het was duidelijk een actief beest, geen sullige schuifelaar. Vermoedelijk warmbloedig. 

Figuur 7 Deinonychus, tekening uit van Robert Bakker 1968, blz 85 in ‘The hot-blooded dinosaurs’, 1975

Figuur 8 Deinonychus skelet 1968 blz 86 uit ‘The hot-blooded dinosaurs, 1975

In de film Jurassic Park uit 1993 hebben de Tyrannosaurus en de Velociraptors deze correcte houding met verticale achterpoten en horizontaal lijf. Het beest dat ze in de film Velociraptor noemen is trouwens eerder zo groot als de verwante Deinonychus.

Maar verder? Zoals Gert-Jan van Heugten schrift: “… de veerloze dino is een beeld uit het verleden dat moet worden herzien”.

Herzien tot zoiets, al zijn die tekeningen misschien erg opgepoetst:

Figuur 9 Velociraptor. Vergelijk met Jurassic Park (film)

Velociraptor had veren, zoals blijkt uit de aanhechtingspunten voor slagpennen op zijn onderarm.

Figuur 10 Deinonychus (tekening Emily Willoughby)

Wat ook moet worden herzien is de positie van de handen aan de onderarm. De Raptors in de films hebben een zoogdiergewricht in hun pols. Met een zoogdierpols kun een deurklink open maken, met een Velociraptor of Deinonychus pols niet.

Figuur 11 Deinonychus hield zijn handen met de handpalmen naar elkaar toe; de handen vouwden aan de pinkzijde naar de onderarm, zoals bij vogels.

2     Dinodefinitie

Gert-Jan van Heugten zegt dat het skelet bepaald of een beest een dino is. Daarbij is de heupkom heel belangrijk: “Als je dus een fossiel vindt van een dier met een open heupkom, weet je dat je met een dinosaurus te maken hebt”.

OK. Prima.

Niet dat een open heupkom het enige kenmerk is dat dino’s van andere beesten onderscheidt. Het boek Vertebrate Paleontology geeft 7 kenmerken voor de dinosauriërs als groep (blz 209). Naast de open heupkom hebben dino’s ook een richel op hun bovenarm voor extra spieraanhechting, en een dijbeenkop die naar binnen gekeerd is en duidelijk verschilt van de dijbeenschacht.

De open heupkom betekent dat de achterpoten van de dino onder het lijf staan: een dino staat rechtop op zijn poten. De vorm van de dijbeenkop houdt in dat het dijbeen / bekken gewricht een scharnier is in de voor-achter richting: de achterpoten konden niet gespreid worden. Een zoogdier heeft een kogelgewricht tussen dijbeen /heup, en daardoor veel beweeglijker achterpoten.

3     Verenverschillen

Asymmetrische veren komen voor bij Microraptor, van de genoemde soorten; de precieze vorm van de veren doet eerder denken aan glijden dan aan actief vliegen.

4     Dinoveren

Gert-Jan van Heugten geeft steeds een afbeelding van het fossiel en een reconstructie. De gekozen reconstructies zijn niet altijd de beste. Zo wordt van Sinosauropteryx alleen een deel van het voorlijf gegeven, terwijl Sinosauropteryx een heel kleurenpatroon heeft.

Figuur 12 Sinosauropteryx kleurpatroon. Smithwick et al 2017.

De reconstructie die in WEET gegeven wordt voor Microraptor is problematisch. Het grootste probleem is de zg Tetrapteryx houding, een viervleugel met uitgespreide achterpoten met lange veren. De lange vren aan de achterpoten kloppen, maar de gespreide achterpoten niet. Bij dino's is het dijbeen / bekken gewricht een scharnier in de voor-achter richting: de achterpoten konden niet gespreid worden. Vandaar geen Tetrapteryx. Ook de kuif die WEET geeft zal niet kloppen.

Eerder ziet Microraptor er zo uit, al staan de achterpootslagpennen niet horizontaal genoeg. Knie en enkel moeten iets meer buigen.

Figuur 13 Microraptor

Yi qi is heel vreemd: een vleerdino. Dit is een mooiere tekening:

Figuur 14 Yi qi, tekening Emily Willoughby

Gert-Jan van Heugten geeft een afbeelding van het bekende spectaculaire fossiel van een broedende dinosauriër: de oviraptor Citipati osmolskae.

Figuur 15 Citipati osmolskae op nest met eieren. Kop en deel van het lijf ontbreken. Gepubliceerd in Nature 1995.

De dino zit met uitgespreide voorpoten op een nest met eieren. Een dino die met gespreide armen op eieren zit zal duidelijk veren aan de armen gehad hebben om die eieren uit te broeden, al zijn de veren hier niet gevonden. Trouwens, het beest moet warmbloedig geweest zijn. De achterpoten zitten recht onder het lijf. Deze broedhouding met achterpoten recht onder het lijf en gespreide voorpoten is identiek aan de houding van een broedende kip die op eieren zit.

5     Echt of nep?

Gert-Jan van Heugten zegt dat Archaeoraptor de eerste gerapporteerde dino met veren was. Dat klopt niet.

De eerste gerapporteerde dino met veren is Sinosauropteryx, in 1996. Eind oktober dat jaar waren er foto’s van het fossiel te zien op de jaarvergadering van de Society of Vertebrate Paleontology. De foto’s waren een sensatie, en haalden niet alleen de News rubriek in Nature en Science maar ook belangrijke kranten als de New York Times.

In 1997 en 1998 volgden Protarchaeopteryx en Caudipteryx.

Dinofossielen met veren waren ‘hot’, en toen begin 1999 een fossiel van een ‘dino met veren’ op vrije markt te koop werd aangeboden, volgde de overhaaste beslissing van de National Geographic om hier een nummer van het tijdschrift aan te wijden.

Archaeoraptor (zie wikipedia) bleek al snel een vervalsing – snel, nl zodra experts er naar keken. Het Archaeraptor fossiel bestond uit fossielen van drie verschillende soorten uit dezelfde geologische laag. Twee van de soorten waren Microraptor en Yanornis. De National Geographic had zich vergaloppeerd door niet op het oordeel van de experts te wachten.

De moraal van het verhaal is dat experts heus wel kunnen zien wat echt is en wat vals.

6     Kleur nog zichtbaar

Zwart en bruin pigment zit in melanosomen, kleine structuren in de cel. Die melanosomen zijn herkenbaar. Verder kan men aan veerstructuur zien of er weerschijn is.

Microraptor wordt dan:

Figuur 16. Microraptor: zwart met weerschijn; de achterpoten zijn zo getekend voor de duidelijkheid, niet anatomisch correct.

7     Evolutie?

Gert-Jan van Heugten schrijft dan:

“Maar … ‘bewijst’ dit dan niet de juistheid van de evolutietheorie? Evolutionisten voorspellen immers dat vogels uit gevederde dino’s zijn ontstaan”

en

“Dinosauriërs en vogels zijn fundamenteel verschillend (ww.weet-magazine.nl/vogelbouw)”

Hier kom ik in een aparte blogpost op terug.

8   Hoofdgroepen dinosauriërs.

Het diagram dat Gert-Jan van Heugten geeft voor de indeling van de dinosauriërs is geen fylogenetische boom zoals evolutiebiologen die maken. Iemand heeft een fylogenetisch boom gezien, en daar mee geklungeld, misschien om wat ruimte te besparen. 

Figuur 16 Bijschrift in WEET Magazine. “Overzicht van de hoofdgroepen van de dinosauriërs, bekeken door een evolutionistische bril”. De namen van groepen met veren in rood aangegeven.

Het deel dat gemerkt is ’Ornithischia’ is goed: er is een consistente herhaalde splitsing in twee takken. 

Het andere deel is rommelig; iets met een klok en een klepel. Ten eerste, in een fylogenetisch boom staan geen zijwaartse vertakkingen maar dichotome splitsingen, dus steeds een splitsing van een lijn in twee nieuwe lijnen (zoals bij de Ornithischia). Nu is het onduidelijk hoe Coelurosaria, Maniraptora en Avialae zich verhouden. Ten tweede, de naam Saurischia staat verkeerd; op de goede plek had dat woord een vertakking hoger gestaan, en was dat woord door het tekeningetje van het achterste bot van het bekken van de Saurischia gekomen. Nu wordt aangegeven dat de Sauropodomorpha een zustergroep van de Saurischia zijn, terwijl de Sauropodomorpha een ondergroep van de Saurischia zijn.

Maar de groepsnamen zijn goed, en in welke groepen veren voorkomen klopt ook.

Er staat bij: “Overzicht van de hoofdgroepen van de dinosauriërs, bekeken door een evolutionistische bril”. Er is niets ‘evolutionistisch’ aan die indeling. Gemaakt door wetenschappers, natuurlijk, dat wel. Maar alle creationisten aanvaarden deze indeling, vaak zonder er zelf iets aan te doen. De enige mij bekende studie door een creationist van de indeling van de dinosauriërs in groepen kwam met veel onnodig omslachtig werk uit op dezelfde indeling.

9     Anchiornis ontbreekt

De bekendste en belangrijkste dino met veren ontbreekt bij WEET magazine: Anchiornis.

Een heel kleine dino met veren, waarvan veel exemplaren bekend zijn. Met vleugels, maar kon waarschijnlijk te korte vleugels om te vliegen. Met verschillende kleuren. Ouder dan Archaeopteryx. Met een skelet dat veel dat van op Archaeopteryx lijkt. En Archaeopteryx is een vogel ...

Figuur 17. Reconstructie Anchiornis met kleurenpatroon.

**********

M.J. Benton. 2015. Vertebrate Palaeontology. 4th edition. Wiley-Blackwell

A.J. Desmond, 1975. The hot-blooded dinosaurs. First Futura Publications

De Nederlandse Wikipedia is erg goed over dinosauriërs, vooral de bijdragen van MWAK zijn uitmuntend. Alle genoemde dino’s zijn daarin in detail te vinden. De bijdrage in de Nederlandse wikipedia over gevederde dino’s geeft meer en betere informatie dan dit stuk in WEET Magazine. https://nl.wikipedia.org/wiki/Gevederde_dinosauri%C3%ABrs

Jurassic Park Raptors in the Kitchen: https://www.youtube.com/watch?v=IEGQfrpnjWk

https://www.nytimes.com/1996/10/19/us/feathery-fossil-hints-dinosaur-bird-link.html

https://evolutiebiologie.blogspot.com/2012/03/microraptor-in-de-vlucht.html

https://evolutiebiologie.blogspot.com/2019/05/tweede-vleerdino.html

https://evolutiebiologie.blogspot.com/2012/03/microraptor-vreugde-op-vrijdag.html